به گزارش جماران؛ خبرآنلاين نوشت: سخنگوي جامعه روحانيت مبارز مي گويد: نگاه رهبري معظم انقلاب هم اين نيست كه دولت بايد برود و رئيس جمهور بايد استيضاح شود يا استعفا بدهد. نگاه رهبري اين است كه رئيس جمهور بايد تا روز آخر بايستد و كار خودش را انجام دهد.

معتقد به تغيير ساختار سياسي است، تغييري كه در نتيجه آن نقش احزاب پررنگ تر و جدي تر شود، احزابي كه هم كادرسازي كنند، هم نماينده و رئيس جمهور انتخاب كنند هم برنامه بلندمدت داشته باشند هم مسئوليت بپذيرند، احزابي كه به دنبال مصالح و منافع ملي باشند نه هوا و هوس ليدرهاي خود. اين ها را حجت الاسلام و المسلمين غلامرضا مصباحي مقدم مي گويد، روحاني اصولگرا كه سابقه چندين دوره حضور در پارلمان را دارد و تاكيد مي كند مردم اگر نارضايي دارند از بخش انتخابي حاكميت است نه انتصابي. 

مصباحي مقدم معتقد است عقلاي دو جريان بايد دورهم جمع شوند و در همين راستا خبر از جلسات ويژه شمخاني دبير شواري عالي امنيت ملي با چهره هاي شاخص اصولگرا و اصلاح طلب مي دهد.از او مي خواهيم نوع مناسبات مجلس آينده با دولت را پيش بيني كند كه در پاسخ مي گويد« مجلس يازدهم شبيه مجلس هفتم است نه نهم و با دولت تعامل خواهد كرد.»

آنچه مي خوانيد، مشروح گفتگوي خبرآنلاين با غلامرضا مصباحي مقدم سخنگوي جامعه روحانيت مبارز است؛

******

آقاي مصباحي مقدم! بعد از ۴۰ سال از عمر انقلاب فكر مي كنيد نظام و حاكميت از كدام ناحيه آسيب پذير است و نيازمند تغيير روش و حتي ساختار است؟

مهم اين است كه دركشور يك اصلاح ساختار از نظر سياسي رخ دهد. اصلاح ساختار براين مبنا كه مثلا ما به جاي يك مجلس دو مجلس داشته باشيم و يا شاهد تغييري در ساختار مديريتي كشور باشيم، به اين معنا كه مثلا به جاي رياست جمهوري نخست وزيري داشته باشيم كه توسط پارلمان تعيين شود و از طرفي پارلمان بتواند نخست وزير را انتخاب كند و از طرف ديگر بتواند او را استيضاح و بركنار كند و انتخاب مجددي براي نخست وزيري داشته باشد. 

بايد تغييري در ساختار سياسي صورت گيرد

اين كار در جمهوري اسلامي شدني است؟

با اصلاح قانون اساسي شدني است. البته معتقدم اگر بنا شد نظام پارلماني اولويت پيدا كند بايد تغييري در ساختار سياسي شكل بگيرد و آن شكل گيري احزاب است. ما الان شاهد تعدد بسيار زياد احزاب هستيم اما هيچ كدام از آنها به معناي واقعي كلمه حزب نيستند؛ احزابي كه مردم را نمايندگي كنند و مردم خواسته هاي خودشان را از طريق ورود به فعاليت هاي احزاب و شكل گيري احزاب دنبال كنند. اگر نظام پارلماني مبتني بر احزاب شكل بگيرد خيلي از هزينه هايي كه ما الان مي پردازيم كاهش پيدا خواهد كرد. 

ضعف در مديريت كشور ناشي از نبود احزاب توانا و پرقدرت است

براين اعتقاد هستيد كه نوع عملكرد احزاب و جريانات سياسي بيشتر به اعتمادزدايي منجر شده است تا اعتماد زايي؟

من چون اعتقاد ندارم كه الان حزبي وجود دارد، مي توانم مساله را به اين شكل بگويم كه ما جريانات سياسي يا جبهه هاي سياسي داريم كه گاهي بر شكل گيري مديريت كشور اثرگذارند اما تاثيرشان هم آنچنان نيست كه مسئوليت پذير باشند، چون حزب نداريم. از اين جهت مردم از مديريت اجرايي كشور نارضايتي دارند. مردم از رهبري، امنيت ملي و قدرت نظامي ما نارضايتي ندارند. اين ها دستاورد رهبري پرقدرت نظام جمهوري اسلامي است. آنچه كه مردم را ناراضي كرده است عملكرد مديريت اجرايي چه در بخش اقتصاد، چه در بخش مسائل اجتماعي، چه در بخش مسائل فرهنگي و چه در سياست داخلي است. اين هاست كه مردم را ناراضي كرده است. اين معلول اين است كه ما نه يك مجلس منسجم داريم و نه يك دولت پرقدرت منسجم. نبود اين دو از ضعف ما در ساختار مديريت كشور حكايت دارد كه ناشي از نبود احزاب توانا و پرقدرتي است كه مردم را نمايندگي كنند. اگر احزاب مردم را نمايندگي كنند مردم حرف هايشان را در حزب مي زنند و اعتراضات شان را در حزب بيان مي كنند نه اينكه اين اعتراضات كف جامعه بيايد. 

چون فاقد حزب هستيم، ناكارآمديم

پس شما اعتقاد داريد كه اعتراضات و نارضايتي هاي مردم از بخش انتخابي حكومت است و نه انتصابي ...

دقيقا. ما چون فاقد احزاب هستيم ناكارآمديم. اگر احزاب قوي داشتيم كارآمدي مان بالا مي رفت. استدلال من اين است كه احزاب كه در دنيا جايگاه روشني دارند كادر مي سازند و براي آينده كشور– يك يا دو دوره -برنامه ارائه مي كنند. وقتي برنامه ارائه مي كنند مردم به برنامه هاي آنها راي مي دهند و احزاب برنامه هاي خود را به اجرا درمي آورند.اگر ناراضي بودند بعدا به حزب ديگري اعتماد مي كنند كه برنامه هاي بهتري را ارائه كند يا در اجرا تواناتر باشد.احزاب چون كادر مي سازندپيشاپيش مي توانند رئيس جمهور را انتخاب كنند او را در سايه نگه دارند و براي دور آينده معرفي كنند. اين نه تنها در ارتباط با رئيس جمهور بلكه در ارتباط با هيات همراه او، وزيران و مديران اوست كه به صورت حساب شده بر روي آنها كار مي شود تا براي دور بعد آماده شوند.

در ارتباط با مجلس هم همين است. مجلس ما ۲۹۰ نماينده دارد؛اين نمايندگان ما ۲۹۰ نفر تك آدم هستند نه ۲۹۰ نفر همكار، هماهنگ، همفكر، هم اراده و تربيت شده. چون چنين چيزي وجود ندارد ما دچار آفت و روزمرگي هستيم و نگاه ها، نگاه هاي باري به هرجهت است.اگر ساختار حزبي داشتيم نگاه ها بلند مدت و زيربنايي مي شد نه حل مشكلات روزمره. نگاه رهبري كه سياست ها را تدوين مي كنند به مجمع تشخيص مصلحت مي فرستند مشورت و ابلاغ مي كنند بلندمدت است. به سياست هاي كلي نظام نگاه كنيد، همه آنها بلندمدت است. رهبري الگوي ايراني اسلامي پيشرفت را براي ۵۰ سال آينده معرفي مي كنند. اين نگاه بسيار بلندمدت است. 

احزاب نبايد هوا و هوس ليدرهاي خود را دنبال كنند

اگر نگاه كنيد ۷۰ – ۸۰ درصد نمايندگان مجلسي كه شكل گرفته در دوره بعدي حضور ندارند. اين يعني مردم به آنها اعتماد نكرده اند كه آنها را براي دور بعد انتخاب كنند. چون انتخاب درست نبوده و اتفاقي كه رخ داده پخته نبوده است. اين اشكال عمده و اساسي است كه در ساختار نظام سياسي كشور وجود دارد. اما اگر احزابي قوي، قدرتمند، مديريت شده و هماهنگ روي كار بيايند و كادر تربيت كنند،اين احزاب مسئوليت پذيرند و مسئوليت هر دوره اي را كه مجلس توسط آنها اكثريت پيدا كرده باشد را به عهده مي گيرند و مي توانند كشور را درست مديريت كنند. احزاب بايد در چارچوب قانون اساسي و سياست هاي ابلاغي رهبري شكل بگيرند، نه احزابي كه هواها و هوس هاي ليدرهاي خود را دنبال كنند.

نگاه احزاب بايد به منافع ملي و مصالح ملي باشد،نه اينكه به غرب و شرق باشد؛نبايد دنبال وابستگي كشور به بيگانگان باشند.بنابراين ما بايد تعريف مجددي از حزب داشته باشيم كه حتما با تعاريف دنيا فرق مي كند. اين احزاب بايد احزابي باشند كه اصول و مباني نظام جمهوري اسلامي را قبول كرده باشند و بر اساس اين اصول خط و مشي مرامنامه و اساسنامه خود را شكل دهند. اگر چنين احزابي وجود داشته باشد حتما از وضعيت فعلي كشور موفق تر اداره مي شود. 

دريك سال اخير شاهد بروز برخي اعتراضات بوديم، اعتراضاتي كه بافت معيشتي و اقتصادي داشتند اما منفك از اعتراضات سياسي هم نبودند؟ پيام اين اعتراضات در دهه چهارم انقلاب از نگاه شما چيست؟

عمده پيام اعتراضات پيام هاي مربوط به شرايط اقتصادي مردم است،هرچند كه ممكن است پاره اي از محتواي سياسي هم درآنها وجود داشته باشد.همه نظرسنجي هايي كه در دهه اخير از افكار عمومي صورت گرفته از اين حكايت دارد كه مهمترين مشكلات مورد نظر مردم مشكلات معيشتي، مشكل بيكاري جوانان، خصوصا جوانان تحصيل كرده , مشكل تورم است؛ خصوصا در مواردي كه جهش تورمي صورت مي گيرد و افزايش نرخ ارز را به دنبال دارد كه اثر رواني بر روي همه كالاها و خدمات منعكس مي شود. همچنين مشكل بي ثباتي در قيمت ها، در اوضاع اقتصادي و قوانين و مقررات است.

اين ها بسيار بر افكار عمومي اثرگذار است. اما اينكه اثر سياسي هم دارد، خودش را در واكنش مردم در انتخابات نشان مي دهد. يعني اگر ببينند مديريت اجرايي و سياسي كشور ناتواني هايي دارد خودش را در انتخابات مجلس و رياست جمهوري نشان مي دهد. اما چون از انتخابات رياست جمهوري فاصله گرفته ايم در انتخابات مجلس شوراي اسلامي خودش را نشان داد. 

در صحبت هاي خودتان از تغيير ساختار سياسي صحبت كرديد. آيا بعد از گذشت چهار دهه از انقلاب نبايد عقلاي جريانات سياسي چپ و راست كنار هم جمع شوند و براي بازسازي افكار عمومي يا نظام ساختاري چاره انديشي كنند؟

بسيار خوب است كه چنين اتفاقي بيفتد. البته اين را بگويم كه آقاي شمخاني دبير شوراي عالي امنيت ملي قبل از ماجراي شيوع ويروس كرونا جلساتي را دو هفته يكبار برگزار مي كردند و از دو طيف اصولگرا و اصلاح طلب براي تحليل اتفاقاتي مثل اعتراضات مردم بعد از افزايش قيمت بنزين دعوت مي كردند كه جلسات خوبي بود. 

در جلسات چه مباحثي مطرح مي شد و چه كساني در آن حضور داشتند؟

اگر دنبال اشخاص هستيد مفصل است. بايد از خود دبيرخانه شوراي عالي امنيت ملي بخواهيد كه ليست آنها را در اختيارتان قرار دهند. اما افراد شاخصي در هردو جريان سياسي در آن حضور پيدا مي كردند و ديدگاه هاي خود را درباره علت و عامل اعتراضات مردم را هم نسبت به سال قبل و هم نسبت سال جاري مطرح مي كردند. چنين محفلي مي تواند به ايده اي كه شما تعقيب مي كنيد كمك كند.

ناكارآمدي مجلس را نبايد به پاي ساختار گذاشت

نظام سياسي در يك سال اخير در چند بخش مورد نقد بود. از دخالت در عملكرد مجلس از سوي نهادهاي بالا دستي صحبت مي شد، بعضي معتقد به برگزاري رفراندوم بودند، بعضي افراد هم مثل شما از تشكيل نظام پارلماني صحبت كرده اند، عده اي هم معتقد به افزايش اختيارات رئيس جمهور بودند و ... . فكر نمي كنيد تغييري در قانون اساسي بايد صورت بگيرد كه اين چالش ها را يكباره حل كند؟ 

هركدام از مسائلي كه شما مطرح كرديد بايد به صورت جداگانه مورد گفت و گو قرار بگيرد.اين چند مطلب و سوال بود نه يك مطلب. مساله ناكارآمدي مجلس در اين دوره ظهور و بروز بسيار روشني داشت.بالتبع وقتي مجلس ناكارآمد باشد نهادهاي بالادستي اشكال مي گيرند و موافقت و مخالفت مي كنند. اين را نمي شود پاي ساختار گذاشت. گاهي اوقات ساختار درست است اما به گونه اي مناصبي كه به ميدان آمده اند نتوانسته اند از پس تكاليفي كه مردم از آنها مطالبه مي كنند برآيند. اين لزوما ما را به تغيير ساختار نمي رساند بلكه آنچه پديد آمده آن است كه عده اي بدون آنكه مردم از آنها شناخت كافي داشته باشند بر اثر يك سري تبليغات روي كار آمدند.

درباره نمايندگان دوره كنوني مجلس شوراي اسلامي تهران يك نظرسنجي صورت گرفت اما فقط عده اي نام دو نفر را بيان كردند.اين يعني اين جورانتخابات و روي كار آمدن ها، روي كار آمدن درستي نيست.بالتبع كاركردش اين خواهد شد كهمجلس در راس امور قرار نمي گيرد. مجمع تشخيص يا هيات عالي نظارت آن سياست هاي رهبري را با مصوبات تطبيق مي دهد و مي گويد مصوبات با اين سياست ها نمي خواند، آن را اصلاح كنيد. نمايندگان در مي ماند كه چه كار كنند. آنچه شما گفتيد لزوما ما را به تغيير ساختار نمي رساند. آنچه من گفتم براي سوال قبلي شما كافي بود. ما نيازمند اصلاح ساختاريم و اين اصلاح ساختار مي تواند با حفظ قانون اساسي فعلي يا تغيير قانون اساسي فعلي انجام شود. آنچه مهم است مساله فقدان احزاب كارآمد است. اين موضوع به دولت مجلس ناكارآمد و دولت ناكارآمد منجر مي شود. 

نه آمريكا به برجام بازخواهد گشت نه آبي از اروپايي ها گرم مي شود

آقاي مصباحي مقدم! شما مهمترين چالش دولت به طور عام در سال ۹۹ را در چه حوزه اي مي بينيد؟ فكر مي كنيد از ناحيه فشارهاي داخلي و معيشتي باشد يا فشار خارجي و مسائل ديپلماسي؟

ما در ارتباط با مسائل خارجي به حداكثر فشارها رسيديم و از آنها عبور كرديم.آمريكا همه تواني كه براي فشار عليه نظام جمهوري اسلامي داشت را به كار گرفت. هيچ اهرم قدرت ديگري ندارد كه بخواهد فشار جديد وارد كند. مساله كرونا هم مساله تازه اي شد. اما از انشاءالله بعد از اينكه اين اپيدمي پشت سر گذاشته شود سال ۹۹ با چالش جديدي رو به رو نيستيم چرا كه به يك شرايط نسبتا با ثباتي خواهيم رسيد.بنگاه هاي اقتصادي ما در سال ۹۸ به اين نتيجه رسيدند كه نه از اروپا آبي گرم مي شود و نه آمريكا به برجام بازخواهد گشت. بنابراين بنا را بر اين گذاشته اند كه دست شان را روي زانوي خود بگيرند و بلند شوند. تجربه كرونا هم از نظر به كار گيري ظرفيت هاي داخلي تجربه مثبتي بود.

ظرفيت هاي داخلي در اين تجربه بيشتر به كار گرفته شدند و نشان داده شد كه ما مي توانيم روي پاي خودمان بايستيم و مشكلات مان را حل كنيم. اين باور بسيار ارزشمند است و اثرات مثبتي را گذاشته است. نتيجه اش هم اين شده كه بنا بر گزارش رئيس محترم بانك مركزي اقتصاد ما وضعيت رو به شرايط مثبت را مي گذراند، به اين معنا كه اقتصاد ما دارد به تدريج از شرايط ركود خارج مي شود. ما در بخش پوشاك و لوازم خانگي توليد بيشتري داشتيم. صادرات ما صادرات خوبي بود. گزارش هاي گمركات ما هم تا روزهاي گذشته نشان مي دهد كه نزديك ۴۰ ميليارد دلار صادرات كالاهاي غيرنفتي داشته ايم. كمااينكه به همين اندازه واردات موارد اوليه و كالاهاي واسطه و اوليه داشته ايم. اين نشان دهنده يك اتفاق مبارك است كه در اقتصاد ما رخ مي دهد. از اين جهت سال ۹۹ به نظر من سال اميدبخشي است، نرخ تورم كه الان حدود ۴۰ درصد است در سال ۹۹ رو به كاهش خواهد گذاشت و شرايط توليد بهبود پيدا خواهد كرد. مهم اين است كه دولت، بخش خصوصي و مردم بتوانند بر روي ظرفيت هاي داخلي كشور كار كنند و اگر بر روي ظرفيت هاي داخلي بيشتر كار كنند شرايط ما بهبود هم پيدا مي كند. 

نگاه رهبري اين نيست كه رئيس جمهور استيضاح شود يا استعفا بدهد

كمتر از دو ماه ديگر شاهد روي كار آمدن مجلس يازدهم هم هستيم. مجلسي كه اكثريت آن را منتقدين دولت تشكيل مي دهد. آيا روي كار آمدن چنين مجلسي ممكن است باعث به وجود آمدن روابط پرتنش بين دولت و مجلس شود؟

من اين را پيش بيني نمي كنم. چون كساني كه به مجلس راه پيدا كرده اند شخصيت هاي عاقلي هستند و مي دانند كه دولتي نيست كه منبعث از ديدگاه آنهاست اما بالاخره اين دولت، دولت مستقر است و بايد با اين دولت كار كرد. نگاه رهبري معظم انقلاب هم اين نيست كه دولت بايد برود و رئيس جمهور بايد استيضاح شود يا استعفا بدهد. نگاه رهبري اين است كه رئيس جمهور بايد تا روز آخر بايستد و كار خودش را انجام دهد. اما انتظار اين است كه دولت بسيار فعال شود و در مدت باقي مانده زحمت بيشتري بكشد. مجلس اگر مجلس قابلي باشد مي تواند دولت را به كار بكشد و اين نگاه درست است. معناي اين حرف كنار گذاشتن انتقادات نيست. ما انتقاد را چالش نمي دانيم. انتقاد آن گاه چالش خواهد بود كه همراه با راهنمايي و ارائه طريق نباشد. من تصور مي كنم كه مجلس آينده به كمك دولت خواهد آمد. تجربه هاي قبلي ما هم اين را نشان مي دهد. مجلس هفتم با دولت آقاي خاتمي رو به رو شد و هيچ چالش جدي با دولت نداشت  و كمك كرد كه دولت بتواند شرايط اقتصادي را بهبود دهد. 

مجلس يازدهم شبيه مجلس هفتم است نه نهم

ممكن نيست مجلس يازدهم شبيه مجلس نهم باشد؟

تصور مي كنم به مجلس هفتم بيشتر شبيه باشد. چون نگاه سياسي شان به مجلس هفتم خيلي شباهت دارد. كساني كه به مجلس راه پيدا كرده اند از طيفي هستند كه مجلس هفتم را پوشش داده اند.

فكر مي كنيد رفتارهاي نماينگان در اين دوره مي تواند در پيروزي اصولگرايان در انتخابات ۱۴۰۰ اثرگذار باشد؟

اين برمي گردد به اينكه اين رفتارها منشاء رضايت مردم واقع شود يا نه. اگر بتوانند رضايت خاطر مردم را جلب كنند حتما تاثير گذار خواهد بود.